Synthesis 2010(17): 2979-2984  
DOI: 10.1055/s-0029-1218844
PAPER
© Georg Thieme Verlag Stuttgart ˙ New York

Asymmetric Synthesis of the α-d-Galactosyl Ceramide KRN7000 via an Organocatalytic Aldol Reaction as Key Step

Dieter Enders*, Violeta Terteryan, Jiří Paleček
Institute of Organic Chemistry, RWTH Aachen University, Landoltweg 1, 52074 Aachen, Germany
Fax: +49(241)8092127; e-Mail: enders@rwth-aachen.de;
Further Information

Publication History

Received 19 May 2010
Publication Date:
29 June 2010 (online)

Abstract

The asymmetric synthesis of the antitumor and immunostimulatory α-d-galactosyl ceramide KRN7000 using a (R)-proline-catalyzed enantioselective aldol reaction as key step is described. The title compound is synthesized in thirteen linear steps with excellent stereoselectivity (de >98%, ee = 95%) employing the commercially available substrates 1-pentadecanal, 2,2-dimethyl-1,3-dioxan-5-one, hexacosanoic acid, and d-galactose.

    References

  • 1a Natori T. Koezuka Y. Higa T. Tetrahedron Lett.  1993,  34:  5591 
  • 1b Natori T. Morita M. Akimoto K. Koezuka Y. Tetrahedron  1994,  50:  2771 
  • 2a Morita M. Kazuhiro M. Akimoto K. Natori T. Sakai T. Sawa E. Yamaji K. Koezuka Y. Kobayashi E. Fukushima H. J. Med. Chem.  1995,  38:  2176 
  • 2b Motoki K. Kobayashi E. Uchida T. Fukushima H. Koezuka Y. Bioorg. Med. Chem. Lett.  1995,  5:  705 
  • 2c Koezuka Y. Kazuhiro M. Sakai T. Takenori N. Recent Res. Dev. Cancer  1999,  1:  341 
  • 3a Kawano T. Cui J. Koezuka Y. Toura I. Kaneko Y. Motoki K. Ueno H. Nakagawa R. Sato H. Kondo E. Koseki H. Taniguchi M. Science  1997,  278:  1626 
  • 3b Yamaguchi Y. Motoki K. Ueno H. Maeda K. Kobayashi E. Inoue H. Fukushima H. Koezuka Y. Oncology Res.  1996,  8:  399 
  • 3c Hénon E. Dauchez M. Haudrechy A. Banchet A. Tetrahedron  2008,  64:  9480 
  • 4 Kobayashi E. Motoki K. Uchida T. Fukushima H. Koezuka Y. Oncology Res.  1995,  7:  529 
  • 5a Van Kaer L. Nat. Rev. Immunol.  2005,  5:  31 
  • 5b Van Kaer L. Immunol. Cell Biol.  2004,  82:  315 
  • 6a Duarte N. Stenström M. Campino S. Bergman ML. Lundholm M. Holmberg D. Cardell SL. J. Immunol.  2004,  173:  3112 
  • 6b Hong S. Wilson MT. Serizawa I. Wu L. Singh N. Naidenko OV. Miura T. Haba T. Scherer DC. Wei J. Kronenberg M. Koezuka Y. Van Kaer L. Nature Med.  2001,  7:  1052 
  • 6c Falcone M. Facciotti F. Ghidoli N. Monti P. Olivieri S. Zaccagnino L. Bonifacio E. Casorati G. Sanvito F. Sarvetnick N. J. Immunol.  2004,  172:  5908 
  • 7a Kakimi K. Guidotti LG. Koezuka Y. Chisari FV. J. Exp. Med.  2000,  192:  921 
  • 7b Baron JL. Gardiner L. Nishimura S. Shinkai K. Locksley R. Ganem D. Immunity  2002,  16:  583 
  • 8 Chackerian A. Alt J. Perera V. Behar SM. Infect. Immun.  2002,  70:  6302 
  • 9a Hansen DS. Siomos M. Koning-Ward T. Buckingham L. Crabb BS. Schofield L. Eur. J. Immunol.  2003,  33:  2588 
  • 9b Gonzalez-Aseguinolaza G. Van Kaer L. Bergmann CC. Wilson JM. Schmieg J. Kronenberg M. Nakayama T. Taniguchi M. Koezuka Y. Tsuji M. J. Exp. Med.  2002,  195:  617 
  • 10 Kobayashi E. Motoki K. Yamaguchi Y. Uchida T. Fukushima H. Koezuka Y. Bioorg. Med. Chem. Lett.  1996,  4:  615 
  • For selected examples, see:
  • 11a Morita M. Natori T. Akimoto K. Osawa T. Fukushima H. Koezuka Y. Bioorg. Med. Chem. Lett.  1995,  5:  699 
  • 11b Takikawa H. Muto S. Mori K. Tetrahedron  1998,  54:  3141 
  • 11c Figueroa-Pérez S. Schmidt RR. Carbohydr. Res.  2000,  328:  95 
  • 11d Plettenburg O. Bodmer-Narkevitch V. Wong C. J. Org. Chem.  2002,  67:  4559 
  • 11e Kim S. Song S. Lee T. Jung S. Kim D. Synthesis  2004,  847 
  • 11f Xia C. Yao Q. Schümann J. Rossy E. Chen W. Zhu L. Zhang W. Libero GD. Wang PG. Bioorg. Med. Chem. Lett.  2006,  16:  2195 
  • 11g Michieletti M. Bracci A. Compostella F. De Libero G. Mori L. Fallarini S. Lombardi G. Panza L. J. Org. Chem.  2008,  73:  9192 
  • 11h Park J. Lee JH. Ghosh SC. Bricard G. Venkataswamy M. Porcelli SA. Chung S. Bioorg. Med. Chem. Lett.  2008,  18:  3906 
  • 11i Boututeira O. Morales-Serna JA. Diaz Y. Matheu MI. Castillón S. Eur. J. Org. Chem.  2008,  1851 
  • 11j Morales-Serna JA. Boututeira O. Diaz Y. Matheu MI. Castillón S. Carbohydr. Res.  2007,  342:  1595 
  • 11k Veerapen N. Brigl M. Garg S. Cerundolo V. Cox LR. Brenner MB. Besra GS. Bioorg. Med. Chem. Lett.  2009,  19:  4288 
  • 12 For β-GalCer, see: Rai AN. Basu A. J. Org. Chem.  2005,  70:  8228 
  • For α-C-glycoside analogues, see:
  • 13a Yang G. Schmieg J. Tsuji M. Franck RW. Angew. Chem. Int. Ed.  2004,  43:  3818 ; Angew. Chem. 2004, 116, 3906
  • 13b Wipf P. Pierce JG. Org. Lett.  2006,  8:  3375 
  • 13c Pu J. Franck RW. Tetrahedron  2008,  64:  8618 
  • For β-C-glycoside analogues, see:
  • 14a Chaulagain MR. Postema MHD. Valeriote F. Pietraszkewicz H. Tetrahedron Lett.  2004,  45:  7791 
  • 14b Postema MHD. Piper JL. Betts RL. Synlett  2005,  1345 
  • For α-S-glycoside analogues, see:
  • 15a Dere RT. Zhu X. Org. Lett.  2008,  10:  4641 
  • 15b Blauvelt ML. Khalili M. Jaung W. Paulsen J. Anderson AC. Wilson SB. Howell AR. Bioorg. Med. Chem. Lett.  2008,  18:  6374 
  • 15c Rajan R. Mathew T. Buffa R. Bornancin F. Cavallari M. Nussbaumer P. De Libero G. Vasella A. Helv. Chim. Acta  2009,  92:  918 
  • Truncated analogues:
  • 16a Fan GT. Pan Y. Lu KC. Cheng YP. Lin WC. Lin S. Lin CH. Wong CH. Fang JM. Lin CC. Tetrahedron  2005,  61:  1855 
  • 16b Tsujimoto T. Ito Y. Tetrahedron Lett.  2007,  48:  5513 
  • Sphinganine analogues:
  • 16c Ndonye RM. Izmirian DP. Dunn MF. Yu KOA. Porcelli SA. Khurana A. Kronenberg M. Richardson SK. Howell AR. J. Org. Chem.  2005,  70:  10260 
  • 16d Lacône V. Hunault J. Pipelier M. Blot V. Lecourt T. Rocher J. Turcot-Dubois AL. Marionneau S. Douillard JY. Clément M. Le Pendu J. Bonneville M. Micouin L. Dubreuil D. J. Med. Chem.  2009,  52:  4960 
  • 16e Du W. Gervay-Hague J. Org. Lett.  2005,  7:  2063 
  • For BODIPY α-GalCer, see:
  • 17a Vo-Hoang Y. Micouin L. Ronet C. Gachelin G. Bonin M. ChemBioChem  2003,  4:  27 
  • RCAI derivatives, see:
  • 17b Tashiro T. Hongo N. Nakagawa R. Seino K. Watarai H. Ishii Y. Tanaguchi M. Mori K. Bioorg. Med. Chem.  2008,  16:  8896 
  • 17c Tashiro T. Nakagawa R. Inoue S. Shiozaki M. Watarai H. Taniguchi M. Mori K. Tetrahedron Lett.  2008,  49:  6827 
  • 17d Tashiro T. Nakagawa R. Hirokawa T. Inoue S. Watarai H. Taniguchi M. Mori K. Tetrahedron Lett.  2007,  48:  3343 
  • For iGb3 derivatives, see:
  • 18a Kimura A. Imamura A. Ando H. Ishida H. Kiso M. Synlett  2006,  2379 
  • 18b

    See also ref. 11f.

  • 18c For tritiated analogues: Risseeuw MDP. Berkers CR. Ploegh HL. Ovaa H. Tetrahedron Lett.  2006,  47:  3677 
  • 18d For biotinylated derivatives, see: Sakai T. Naidenko OV. Iijima H. Kronenberg M. Koezuka Y. J. Med. Chem.  1999,  42:  1836 
  • 18e For NBD-derivatives, see: Sakai T. Ehara H. Koezuka Y. Org. Lett.  1999,  1:  359 
  • For fluoro analogues, see:
  • 19a Leung L. Tomassi C. Van Beneden K. Decruy T. Trappeniers M. Elewaut D. Gao Y. Elliott T. Al-Shamkhani A. Ottensmeier C. Werner JM. Williams A. Van Calenbergh S. Linclau B. ChemMedChem  2009,  4:  329 
  • 19b Leung L. Tomassi C. Van Beneden K. Decruy T. Elewaut D. Elliott T. Al-Shamkhani A. Ottensmeier C. Van Calenbergh S. Werner J. Williams T. Linclau B. Org. Lett.  2008,  10:  4433 
  • 19c For triazole analogues, see: Lee T. Cho M. Ko S. Youn H. Baek D. Cho W. Kang C. Kim S. J. Med. Chem.  2007,  50:  585 
  • GalCer related compounds:
  • 20a Matto P. Modica E. Franchini L. Facciotti F. Mori L. De Libero G. Lombardi G. Fallarini S. Panza L. Compostella F. Ronchetti F. J. Org. Chem.  2007,  72:  7757 
  • 20b Stallforth P. Adibekian A. Seeberger PH. Org. Lett.  2008,  10:  1573 
  • 20c Park JJ. Lee JH. Seo KC. Bricard G. Venkataswamy MM. Porcelli SA. Chung SK. Bioorg. Med. Chem. Lett.  2010,  20:  814 
  • 20d For carbocyclic analogues, see: Yu SH. Park JJ. Chung SK. Tetrahedron: Asymmetry  2006,  17:  3030 
  • 21 Enders D. Paleček J. Grondal C. Chem. Commun.  2006,  655 
  • 2,2-Dimethyl-1,3-dioxan-5-one was prepared in two steps from tris(hydroxymethyl)aminomethane hydrochloride, see:
  • 22a Review: Enders D. Voith M. Lenzen A. Angew. Chem.Int. Ed.  2005,  44:  1304 ; Angew. Chem. 2005, 117, 1330
  • 22b Enders D. Voith M. Ince SJ. Synthesis  2002,  1775 
  • 22c Enders D. Whitehouse DL. Runsink J. Chem. Eur. J.  1995,  1:  382 
  • 23 1-Pentadecanal was prepared in one step from 1-penta-decanol using IBX, see: More JD. Finney NS. Org. Lett.  2002,  4:  3001 
  • 24a Enders D. Grondal C. Angew. Chem. Int. Ed.  2005,  44:  1210 ; Angew. Chem. 2005, 117, 1235
  • 24b Enders D. Grondal C. Vrettou M. Raabe G. Angew. Chem. Int. Ed.  2005,  44:  4079 ; Angew. Chem. 2005, 117, 4147
  • 24c Westermann B. Neuhaus C. Angew. Chem. Int. Ed.  2005,  44:  4077 ; Angew. Chem. 2005, 117, 4145
  • 24d Suri JT. Ramachary DB. Barbas CF. Org. Lett.  2005,  7:  1383 
  • 24e Ibrahem I. Córdova A. Tetrahedron Lett.  2005,  46:  3363 
  • 24f Grondal C. Enders D. Tetrahedron  2006,  62:  329 
  • 24g Enders D. Vrettou M. Synthesis  2006,  2155 
  • 24h Enders D. Grondal C. Vrettou M. Synthesis  2006,  3597 
  • 24i Grondal C. Enders D. Synlett  2006,  3507 
  • 24j Enders D. Chow S. Eur. J. Org. Chem.  2006,  4578 
  • 24k Suri JT. Mitsumori S. Albertshofer K. Tanaka F. Barbas CF. J. Org. Chem.  2006,  71:  3822 
  • 24l Ibrahem I. Zou W. Casas J. Sundén H. Córdova A. Tetrahedron  2006,  62:  357 
  • 24m Ibrahem I. Zou W. Xu Y. Córdova A. Adv. Synth. Catal.  2006,  348:  211 
  • 24n Majewski M. Niewczas I. Palyam N. Synlett  2006,  2387 
  • 24o Grondal C. Enders D. Adv. Synth. Catal.  2007,  349:  694 
  • 25 Enders D. Terteryan V. Paleček J. Synthesis  2008,  2278 
  • 26a Schmidt RR. Michel J. Angew. Chem. Int. Ed. Engl.  1980,  19:  731 
  • 26b Schmidt RR. Michel J. Roos M. Liebigs Ann. Chem.  1984,  1343 
  • 26c Schmidt RR. Angew. Chem., Int. Ed. Engl.  1986,  25:  212 ; Angew. Chem.; 1986, 98: 213
  • 27 Xing GW. Wu D. Poles MA. Horowitz A. Tsuji M. Ho DD. Wong CH. Bioorg. Med. Chem.  2005,  13:  2907