Synthesis 2022; 54(10): 2309-2329
DOI: 10.1055/s-0041-1737563
review

1,2-Additions on Chiral N-Sulfinylketimines: An Easy Access to Chiral α-Tertiary Amines

Chukuka Achuenu
,
,
,
The financial support from Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) and Université Grenoble Alpes is gratefully acknowledged. C. A. thanks the Nigerian government for a Tetfund grant. The authors are thankful for financial support from the Labex ARCANE and CBH-EUR-GS (ANR-17-EURE-003).


Abstract

Chiral α-tertiary amines, a motif present in α,α-disubstituted α-amino acids, in a wide range of natural products, and many drugs and drug candidates, are important targets in organic chemistry. Among the possible strategies, 1,2-addition to chiral N-sulfinyl­ketimines is one of the best routes to form chiral α-tertiary amines with a high level of stereoselectivity. In this review, we focus first on the addition of organometallic reagents or other nucleophiles as enols or ylides to chiral N-sulfinylketimines. Then secondly we cover a selection of applications of these additions in the synthesis of valuable biologically active compounds.

1 Introduction

2 1,2-Addition Reaction Methodologies

2.1 Organolithium Reagent Additions

2.2 Grignard Additions

2.3 Organozinc Reagent Additions

2.4 Organoindium Reagent Additions

2.5 Organoboron Reagent Additions

2.6 Strecker Reactions

2.7 Palladium-Catalyzed Reactions

2.8 Enols, Enolates, and Other Deprotonated Reagent Additions

2.9 Ylide Additions

2.10 Heteroatom Nucleophiles

2.11 Miscellaneous Reactions

3 Applications to the Synthesis of Biologically Active Molecules

4 Conclusions



Publication History

Received: 28 October 2021

Accepted after revision: 05 January 2022

Article published online:
09 March 2022

© 2022. Thieme. All rights reserved

Georg Thieme Verlag KG
Rüdigerstraße 14, 70469 Stuttgart, Germany

 
  • References

    • 1a Hager A, Vrielink N, Hager D, Lefranc J, Trauner D. Nat. Prod. Rep. 2016; 33: 491
    • 1b Mailyan AK, Eickhoff JA, Minakova AS, Gu Z, Lu P, Zakarian A. Chem. Rev. 2016; 116: 4441
    • 1c Dake G. Tetrahedron 2006; 62: 3467
    • 2a Metz AE, Kozlowski MC. J. Org. Chem. 2015; 80: 1
    • 2b Bera K, Namboothiri IN. N. Asian J. Org. Chem. 2014; 3: 1234
    • 2c Vogt H, Bräse S. Org. Biomol. Chem. 2007; 5: 406
    • 2d Tanaka M. Chem. Pharm. Bull. 2007; 55: 349
    • 2e Cativiela C, Díaz-de-Villegas MD. Tetrahedron: Asymmetry 2007; 18: 569
    • 2f Cativiela C, Díaz-de-Villegas MD. Tetrahedron: Asymmetry 1998; 9: 3517
    • 3a Clayden J, Donnard M, Lefranc J, Tetlow DJ. Chem. Commun. 2011; 47: 4624
    • 3b Ichikawa Y, Yamauchi E, Isobe M. Biosci. Biotechnol. Biochem. 2005; 69: 939
  • 4 Kuroda K, Hayashi Y, Mukaiyama T. Tetrahedron 2007; 63: 6358
  • 5 Pronin SV, Reiher CA, Shenvi RA. Nature 2013; 501: 195
  • 6 Wu Y, Hu L, Li Z, Deng L. Nature 2015; 523: 445
    • 7a Bisai V, Singh VK. Tetrahedron Lett. 2016; 57: 4771
    • 7b Kumagai N, Shibasaki M. Bull. Chem. Soc. Jpn. 2015; 88: 503
    • 7c Yus M, Gonzáles-Gómez JC, Foubelo F. Chem. Rev. 2011; 111: 7774
    • 7d Shibasaki M, Kanai M. Chem. Rev. 2008; 108: 2853
    • 7e Shibasaki M, Kanai M, Mita T. Org. React. 2008; 70: 1
    • 7f Riant O, Hannedouche J. Org. Biomol. Chem. 2007; 5: 873
    • 7g Cozzi PG, Hilgraf R, Zimmermann N. Eur. J. Org. Chem. 2007; 5969
    • 7h Robak MT, Herbage MA, Ellman JA. Chem. Rev. 2010; 110: 3600
    • 8a Hua DH, Miao SW, Chen JS, Iguchi S. J. Org. Chem. 1991; 56: 4
    • 8b Hua DH, Lagneau N, Wang H, Chen J. Tetrahedron: Asymmetry 1995; 6: 349
  • 9 Davis FA, Reddy RT, Reddy RE. J. Org. Chem. 1992; 57: 6387
    • 10a Cogan DA, Ellman JA. J. Am. Chem. Soc. 1999; 121: 268
    • 10b Tang TP, Ellman JA. J. Org. Chem. 1999; 64: 12
    • 10c Cogan DA, Liu G, Ellman JA. Tetrahedron 1999; 55: 8883
    • 10d Cogan DA, Ellman JA. J. Am. Chem. Soc. 1997; 119: 9913
  • 11 Hennum M, Fliegl H, Gundersen L.-L, Eisenstein O. J. Org. Chem. 2014; 79: 2514
  • 12 Mendes JA, Merino P, Soler T, Salustiano EJ, Costa PR. R, Yus M, Foubelo F, Buarque CD. J. Org. Chem. 2019; 84: 2219
  • 13 Sirvent JA, Foubelo F, Yus M. Chem. Commun. 2012; 48: 2543
    • 14a Tang TP, Volkman SK, Ellman JA. J. Org. Chem. 2001; 66: 8772
    • 14b Borg G, Chino M, Ellman JA. Tetrahedron Lett. 2001; 42: 1433
  • 15 Shaw AW, deSolms SJ. Tetrahedron Lett. 2001; 42: 7173
  • 16 Rajapakse HA, Young MB, Zhu H, Charlton S, Tsou NN. Tetrahedron Lett. 2005; 46: 8909
    • 17a Reingruber R, Vanderheiden S, Wagner A, Nieger M, Muller T, Es-Sayed M, Bräse S. Eur. J. Org. Chem. 2008; 3314
    • 17b Reingruber R, Vanderheiden S, Muller T, Nieger M, Es-Sayed M, Bräse S. Tetrahedron Lett. 2009; 50: 3439
  • 18 Dai Y, Xie C, Wu L, Mei H, Soloshonok VA, Han J, Pan Y. RSC Adv. 2015; 5: 3491
    • 19a Patterson AW, Ellman JA. J. Org. Chem. 2006; 71: 7110
    • 19b Xu H.-C, Chowdhury S, Ellman JA. Nat. Protoc. 2013; 8: 2271
    • 20a Chen X.-Y, Qiu X.-L, Qing F.-L. Tetrahedron Lett. 2008; 64: 2301
    • 20b Xiao H, Huang Y, Qing F.-L. Tetrahedron: Asymmetry 2010; 21: 2949
    • 20c Chen H, Yu W, Guo XH, Meng WD, Huang YG. Chin. Chem. Lett. 2012; 23: 277
  • 21 Peralta-Hernández E, Cordero-Vargas A. Synthesis 2016; 48: 4237
  • 22 Lemen GS, Wolfe JP. Org. Lett. 2011; 13: 3218
  • 23 Liu P, Liu Z.-J, Wu F. Adv. Synth. Catal. 2015; 357: 818
  • 24 Kano T, Aota Y, Maruoka K. Angew. Chem. Int. Ed. 2017; 56: 16293
  • 25 Reddy LR, Kotturi S, Waman Y, Patel C, Danidharia M, Shenoy R. J. Org. Chem. 2018; 83: 6573
  • 26 Crucianelli M, De Angelis F, Lazzaro F, Malpezzi L, Volonterio A, Zanda M. J. Fluorine Chem. 2004; 125: 573
  • 27 McMahon JP, Ellman JA. Org. Lett. 2004; 6: 1645
  • 28 Zhao C.-H, Liu L, Wang D, Chen Y.-J. Eur. J. Org. Chem. 2006; 2977
    • 29a Denolf B, Mangelinckx S, Törnroos KW, De Kimpe N. Org. Lett. 2007; 9: 187
    • 29b Leemans E, Colpaert F, Mangelinckx S, De Brabandere S, Denolf B, De Kimpe N. Synlett 2011; 5: 674
  • 30 Lesma G, Landoni N, Pilati T, Sacchetti A, Silvani A. J. Org. Chem. 2009; 74: 4537
  • 31 Delgado O, Monteagudo A, Van Gool M, Trabanco AA, Fustero S. Org. Biomol. Chem. 2012; 10: 6758
  • 32 Pindi S, Wu J, Li G. J. Org. Chem. 2013; 78: 4006
    • 33a Chemla F, Ferreira F. Synlett 2004; 983
    • 33b Chemla F, Ferreira F. J. Org. Chem. 2004; 69: 8244
    • 33c Chemla F, Ferreira F, Gaucher X, Palais L. Synthesis 2007; 1235
  • 34 Sun X.-W, Xu M.-H, Lin G.-Q. Org. Lett. 2006; 8: 4979
  • 35 Reddy LR, Hu B, Prashad M, Prasad K. Org. Lett. 2008; 10: 3109
    • 36a Guo T, Song R, Yuan B.-H, Chen X.-Y, Sun X.-W, Lin G.-Q. Chem. Commun. 2013; 49: 5402
    • 36b Yuan B.-H, Zhang Z.-C, Liu W.-J, Sun X.-W. Tetrahedron Lett. 2016; 57: 2147
  • 37 Chen D, Xu M.-H. Chem. Commun. 2013; 49: 1327
  • 38 Kuznetsov NY, Khrustalev VN, Strelkova TV, Bubnov YN. Tetrahedron: Asymmetry 2014; 25: 667
  • 39 Brinner K, Doughan B, Poon DJ. Synlett 2009; 991
  • 40 Jing ZT, Huang YG, Qing FL. Chin. Chem. Lett. 2011; 22: 919
  • 41 Su L, Xu M.-H. Synthesis 2016; 48: 2595
  • 42 Peng Y.-Y, Liu P, Liu Z.-J, Liu J.-T, Mao H.-F, Yao Y.-L. Tetrahedron 2018; 74: 3074
  • 43 Yin C, Hui X.-P, Xu P.-F, Niu L.-F, Chen Y.-F, Wang B. Adv. Synth. Catal. 2009; 351: 357
  • 44 Yan W, Wang D, Feng J, Li P, Wang R. J. Org. Chem. 2012; 77: 3311
    • 45a Almansa R, Guijarro D, Yus M. Tetrahedron: Asymmetry 2008; 19: 2484
    • 45b Almansa R, Guijarro D, Yus M. Tetrahedron Lett. 2009; 50: 4188
  • 46 Yang S, Bian G, Chen Z, Xia X, Zhou M, Cui C, Song L. RSC Adv. 2017; 7: 38216
    • 47a Sirvent JA, Foubelo F, Yus M. Eur. J. Org. Chem. 2013; 2461
    • 47b Maciá E, Foubelo F, Yus M. Tetrahedron 2016; 72: 6001
  • 48 Lemonnier G, van Hijfte N, Poisson T, Couve-Bonnaire S, Pannecoucke X. J. Org. Chem. 2014; 79: 2916
    • 49a García-Muñoz MJ, Zacconi F, Foubelo F, Yus M. Eur. J. Org. Chem. 2013; 1287
    • 49b Soares do Rego Barros O, Sirvent JA, Foubelo F, Yus M. Chem. Commun. 2014; 50: 6898
  • 50 Jung HH, Buesking AW, Ellman JA. Org. Lett. 2011; 13: 3912
  • 51 Zhao Y.-S, Liu Q, Tian P, Tao J.-C, Lin G.-Q. Org. Biomol. Chem. 2015; 13: 4174
  • 52 Davis FA, Lee S, Zhang H, Fanelli DL. J. Org. Chem. 2000; 65: 8704
  • 53 Li B.-F, Yuan K, Zhang M.-J, Wu H, Dai L.-X, Wang QR, Hou X.-L. J. Org. Chem. 2003; 68: 6264
  • 54 Avenoza A, Busto JH, Corzana F, Peregrina JM, Sucunza D, Zurbano MM. Synthesis 2005; 575
  • 55 Wang H, Zhao X, Li Y, Lu L. Org. Lett. 2006; 8: 1379
  • 56 Yuan X.-M, Xu J, Liu Z.-J, Yang X.-J, Wang L.-M, Zhang Y, Yang X.-Y, He X.-P, Liu J.-T. J. Fluorine Chem. 2012; 144: 102
  • 57 Yang K, Liu L.-J, Liu J.-T. J. Org. Chem. 2014; 79: 3215
  • 58 Chen D, Xu M.-H. J. Org. Chem. 2014; 79: 7746
  • 59 Zhao Y.-B, Mariampillai B, Candito DA, Laleu B, Li M, Lautens M. Angew. Chem. Int. Ed. 2009; 48: 1849
  • 60 Procopiou G, Lewis W, Harbottle G, Stockman RA. Org. Lett. 2013; 15: 2030
  • 61 Tang TP, Ellman JA. J. Org. Chem. 2002; 67: 7819
  • 62 Guerrini A, Varchi G, Samorì C, Daniele R, Arturo B. Tetrahedron Lett. 2007; 48: 5081
  • 63 Liu Y, Huang Y, Qing F.-L. Tetrahedron 2012; 68: 4955
  • 64 Wu L, Xie C, Mei H, Soloshonok VA, Han J, Pan Y. Org. Biomol. Chem. 2014; 12: 4620
  • 65 Guernon J, Marcin L, Higgins M, Yang F, Shi J, Snyder L, Thompson LA, Wu Y.-J. Tetrahedron Lett. 2014; 55: 2134
  • 66 Zhao J.-B, Ren X, Zheng B.-Q, Ji J, Qiu Z.-B, Li Y. Tetrahedron Lett. 2018; 59: 2091
  • 67 Cherednichenko AS, Bezgubenko LV, Rusanov EB, Onys’ko PP, Rassukana YV. ChemistrySelect 2020; 5: 13569
  • 68 Rao VU. B, Jadhav AP, Garad D, Singh RP. Org. Lett. 2014; 16: 648
  • 69 Röschenthaler G.-V, Kukhar VP, Belik MY, Mazurenko KI, Sorochinsky AE. Tetrahedron 2006; 62: 9902
  • 70 Chen Q, Yuan C. Synthesis 2008; 1085
  • 71 Ruano JL. G, Topp M, López-Cantarero J, Alemán J, Remuiñán MJ, Cid MB. Org. Lett. 2005; 7: 4407
  • 72 Pahadi NK, Ube H, Terada M. Tetrahedron Lett. 2007; 48: 8700
  • 73 Zhang F, Liu Z.-J, Liu J.-T. Org. Biomol. Chem. 2011; 9: 3625
  • 74 García-Muñoz MJ, Dema HK, Foubelo F, Yus M. Tetrahedron: Asymmetry 2014; 25: 362
    • 75a Ruano JL. G, Alemán J, del Prado M, Fernández I. J. Org. Chem. 2004; 69: 4454
    • 75b Ruano JL. G, Alemán J, Parra A. J. Am. Chem. Soc. 2005; 127: 13048
  • 77 Solá TM, Churcher I, Lewis W, Stockman RA. Org. Biomol. Chem. 2011; 9: 5034
  • 78 Li Y, Huang H, Wang Z, Yang F, Li D, Qin B, Ren X. RSC Adv. 2014; 4: 969
  • 79 Reeves JT, Tan Z, Herbage MA, Han ZS, Marsini MA, Li Z, Li G, Xu Y, Fandrick KR, Gonnella NC, Campbell S, Ma S, Grinberg N, Lee H, Lu BZ, Senanayake CH. J. Am. Chem. Soc. 2013; 135: 5565
  • 80 Jiang J.-L, Yao M, Lu C.-D. Org. Lett. 2014; 16: 318
  • 81 Zheng J.-C, Liao W.-W, Sun X.-X, Sun X.-L, Tang Y, Dai L.-X, Deng J.-G. Org. Lett. 2005; 7: 5789
  • 82 Morton D, Pearson D, Field RA, Stockman RA. Chem. Commun. 2006; 1883
  • 83 Yang Y, Huang Y, Qing F.-L. Tetrahedron Lett. 2013; 54: 3826
  • 84 Marsini MA, Reeves JT, Desrosiers J.-N, Herbage MA, Savoie J, Li Z, Fandrick KR, Sader CA, McKibben B, Gao DA, Cui J, Gonnella NC, Lee H, Wei X, Roschangar F, Lu BZ, Senanayake CH. Org. Lett. 2015; 17: 5614
  • 85 Izquierdo C, Esteban F, Ruano JL. G, Fraile A, Alemán J. Org. Lett. 2016; 18: 92
  • 86 Hajra S, Aziz SM, Jana B, Mahish P, Das D. Org. Lett. 2016; 18: 532
    • 87a Chen Q, Yuan C. Synthesis 2007; 3779
    • 87b Chen Q, Li J, Yuan C. Synthesis 2008; 2986
    • 87c Zhang D, Yuan C. Chem. Eur. J. 2008; 14: 6049
  • 88 Khan HA, Ellman JA. Synthesis 2013; 45: 3147
  • 89 Li P, Jiang M, Liu J.-T. Chin. J. Chem. 2014; 32: 1003
  • 90 Zhao D, Mao L, Yang D, Wang R. J. Org. Chem. 2010; 75: 6756
  • 91 Buesking AW, Bacauanu V, Cai I, Ellman JA. J. Org. Chem. 2014; 79: 3671
  • 92 Madsen JL. H, Hjørringgaard CU, Vad BS, Otzen D, Skrydstrup T. Chem. Eur. J. 2016; 22: 8358
  • 93 Naskar D, Roy A, Seibel WL, Portlock DE. Tetrahedron Lett. 2003; 44: 8865
  • 94 Schomaker JM, Toste FD, Bergman RG. Org. Lett. 2009; 11: 3698
  • 95 Li P, Liu L.-J, Liu J.-T. Org. Biomol. Chem. 2011; 9: 74
  • 96 Chen J.-P, Chen W.-W, Li Y, Xu M.-H. Org. Biomol. Chem. 2015; 13: 3363
  • 97 Das M, O’Shea DF. Chem. Eur. J. 2015; 21: 18717
  • 98 deSolms SJ, Ciccarone TM, MacTough SC, Shaw AW, Buser CA, Ellis-Hutchings M, Fernandez C, Hamilton KA, Huber HE, Kohl NE, Lobell RB, Robinson RG, Tsou NN, Walsh ES, Graham SL, Beese LS, Taylor JS. J. Med. Chem. 2003; 46: 2973
  • 99 Kochi T, Ellman JA. J. Am. Chem. Soc. 2004; 126: 15652
  • 100 Lanter JC, Chen H, Zhang X, Sui Z. Org. Lett. 2005; 7: 5905
  • 101 Patterson AW, Wood WJ. L, Hornsby M, Lesley S, Spraggon G, Ellman JA. J. Med. Chem. 2006; 49: 6298
  • 102 Yendapally R, Lee RE. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2008; 18: 1807
  • 103 Ando M, Sato N, Nagase T, Nagai K, Ishikawa S, Takahashi H, Ohtake N, Ito J, Hirayama M, Mitobe Y, Iwaasa H, Gomori A, Matsushita H, Tadano K, Fujino N, Tanaka S, Ohe T, Ishihara A, Kanatani A, Fukami T. Bioorg. Med. Chem. 2009; 17: 6106
  • 104 Asoh K, Kohchi M, Hyoudoh I, Ohtsuka T, Masubuchi M, Kawasaki K, Ebiike H, Shiratori Y, Fukami TA, Kondoh O, Tsukaguchi T, Ishii N, Aoki Y, Shimma N, Sakaitani M. Bioorg. Med. Chem. Lett. 2009; 19: 1753
    • 105a Chuang KV, Navarro R, Reisman SE. Chem. Sci. 2011; 2: 1086
    • 105b Chuang KV, Navarro R, Reisman SE. Angew. Chem. Int. Ed. 2011; 50: 9447
  • 106 Yonezawa S, Fujiwara K, Yamamoto T, Hattori K, Yamakawa H, Muto C, Hosono M, Tanaka Y, Nakano T, Takemoto H, Arisawa M, Shuto S. Bioorg. Med. Chem. 2013; 21: 6506
  • 107 Rombouts FJ. R, Tresadern G, Delgado O, Martínez-Lamenca C, Van Gool M, García-Molina A, Alonso de Diego SA, Oehlrich D, Prokopcova H, Alonso JM, Austin N, Borghys H, Van Brandt S, Surkyn M, De Cleyn M, Vos A, Alexander R, Macdonald G, Moechars D, Gijsen H, Trabanco AA. J. Med. Chem. 2015; 58: 8216
  • 108 Butler CR, Brodney MA, Beck EM, Barreiro G, Nolan CE, Pan F, Vajdos F, Parris K, Varghese AH, Helal CJ, Lira R, Doran SD, Riddell DR, Buzon LM, Dutra JK, Martinez-Alsina LA, Ogilvie K, Murray JC, Young JM, Atchison K, Robshaw A, Gonzales C, Wang J, Zhang Y, O’Neil BT. J. Med. Chem. 2015; 58: 2678
  • 109 Lathrop ST, Pompeo M, Chang W.-TT, Movassaghi M. J. Am. Chem. Soc. 2016; 138: 7763
  • 110 Cai S.-L, Song R, Dong H.-Q, Lin G.-Q, Sun X.-W. Org. Lett. 2016; 18: 1996
    • 111a Thaisrivongs DA, Miller SP, Molinaro C, Chen Q, Song ZJ, Tan L, Chen L, Chen W, Lekhal A, Pulicare SK, Xu Y. Org. Lett. 2016; 18: 5780
    • 111b Thaisrivongs DA, Naber JR, McMullen JP. Org. Process Res. Dev. 2016; 20: 1997
    • 111c Thaisrivongs DA, Morris WJ, Tan L, Song ZJ, Lyons TW, Waldman JH, Naber JR, Chen W, Chen L, Zhang B, Yang J. Org. Lett. 2018; 20: 1568
  • 112 Taghizadeh MJ, Gohari SJ. A, Javidan A, Moghimi A, Iman M. J. Iran. Chem. Soc. 2018; 15: 2175
    • 113a Nakahara K, Fuchino K, Komano K, Asada N, Tadano G, Hasegawa T, Yamamoto T, Sako Y, Ogawa M, Unemura C, Hosono M, Ito H, Sakaguchi G, Ando S, Ohnishi S, Kido Y, Fukushima T, Dhuyvetter D, Borghys H, Gijsen HJ. M, Yamano Y, Iso Y, Kusakabe K.-I. J. Med. Chem. 2018; 61: 5525
    • 113b Fujimoto K, Matsuoka E, Asada N, Tadano G, Yamamoto T, Nakahara K, Fuchino K, Ito H, Kanegawa N, Moechars D, Gijsen HJ. M, Kusakabe K.-I. J. Med. Chem. 2019; 62: 5080
    • 113c Koriyama Y, Hori A, Ito H, Yonezawa S, Baba Y, Tanimoto N, Ueno T, Yamamoto S, Yamamoto T, Asada N, Morimoto K, Einaru S, Sakai K, Kanazu T, Matsuda A, Yamaguchi Y, Oguma T, Timmers M, Tritsmans L, Kusakabe K.-I, Kato A, Sakaguchi G. J. Med. Chem. 2021; 64: 1873
  • 114 Li Y, Wang C, Ma Z, Zhang K, Xu X.-T. Org. Lett. 2020; 22: 8589